Jedno od osnovnih pitanja svakog poljoprivrednog proizvođača, kao i onih koji planiraju taj posao, jeste prihod koji može da ostvari u proizvodnji. U organskoj poljoprivredi ovo pitanje je uvek aktuelno, naročito uzevši u obzir i prelazni period odnosno period konverzije tokom kojeg proizvođač ne može da ostvari odgovarajuću cenu proizvoda, a troškovi proizvodnje su veliki.
U cilju unapređenja poslovanja u organskom sektoru i procene ekonomske opravdanosti organske proizvodnje, Poljoprivredni fakultet Univerziteta u Beogradu u saradnji sa Serbia Organikom, uz finansijsku podršku Ministarstva poljoprivrede, realizovao je projekat ”Utvrđivanje iznosa izgubljenog prihoda i dodatnih troškova u proizvodnji voća i povrća u periodu konverzije i u sertifikovanoj organskoj proizvodnji”. Rezultati projekta objedinjeni su u monografiji pod nazivom ”Efikasnost organske proizvodnje – malina, višnja, paprika”.
Kroz analizu ankteta sprovedenih kod organskih proizvođača, kako individualnih tako i kooperanata koji se nalaze u sistemu grupne sertifikacije, dati su odgovori na više pitanja, kao na primer: Kakve promene nastaju u tehnologiji proizvodnje odabranih biljnih vrsta: maline, višnje i paprike, prilikom prelaska sa konvencionalne – tokom perioda konverzije, a zatim u punom statusu sertifikovane organske proizvodnje; do kakvih promena dolazi u korišćenju raspoloživih proizvodnih faktora – zemljišta, mehanizacije, radne snage i drugih; koje promene nastaju u strukturi i visini troškova proizvodnje određene kulture voća/povrća, do koje promene dolazi u strukturi i visini prinosa, a samim tim i vrednosti proizvodnje..
Modeli ekonomske efikasnosti višegodišnjih zasada
Razrađena je metodologija za utvrđivanje iznosa propuštene/izgubljene ekonomske koristi u periodu konverzije i u sertifikovanoj organskoj proizvodnji. Na primerima maline i višnje, sačinjeni su modeli ekonomske efikasnosti višegodišnjih zasada – za konvencionalnu i organsku proizvodnju.
Data je metodologija za kvantitativno obračunavanje diferencije ekonomske koristi na relaciji konvecionalna proizvodnja-konverzija-organska proizvodnja za jedan proizvodni ciklus u povrtarskoj proizvodnji – na primeru gajenja paprike. Utvrđeni iznosi mogu doprineti pravičnijoj dodeli finansijskih podsticaja i drugih davanja od strane nadležnih institucija, za proizvodnju organskog voća i povrća.
Metodologija može da da bude od koristi kreatorima agrarne politike za određivanje visine i strukture investicionih ulaganja usmerenim na zasnivanje i podizanje višegodišnjih zasada u sistemu organskog uzgoja.Takođe, metodologija može da koristi za efikasniju realizaciju IPARD agroekološke klimatske mere, podrške za organsku proizvodnju i agroekološke mere – održivo korišćenje poljoprivrednog zemljišta i šumskih resursa, kao i očuvanju poljoprivrednih i ostalih područja visoke prirodne vrednosti.
Izvor: Serbia organica