Žiri za dodelu nagrade „Dositej Obradović“ za životno delo jednoglasno je u ponedeljak, 17. decembra, doneo odluku da se ta nagrada u 2018. godini dodeli akademiku Dimitriju Stefanoviću, navodi 013info.
U obrazloženju odluke žirija se navodi da u vreme kada kod nas crkvena muzika, posebno ona pravoslavne provenijencije, nije imala otvorene mogućnosti javnog predstavljanja, niti je bila predmet studija u muzičkim školama i fakultetima, muzikolog Dimitrije Stefanović, akademik, okuplja mlade ljude, različitih obrazovnih profila i interesovanja i tako otpočinje dugi proces upoznavanja i izvođenja stare muzike otkrivane u vizantijskim, latinskim, ruskim i starim srpskim rukopisima.
„Studijski hor Muzikološkog instituta SANU, pod njegovom dirigentskom palicom, gostovao je u mnogim zemljama širom sveta – Austriji, Nemačkoj, Engleskoj, Francuskoj, Švajcarskoj, Italiji. Bilo je to duhovno i etičko uzrastanje praćeno širenjem do tada malo poznate pravoslavne muzičke kulture u Evropi, ali i razmena iskustava sa pripadnicima drugih konfesija koji su prvi put otkrivali muzičku tradiciju sa Balkana“, ističe se u obrazloženju žirija.
Dodaju da je taj provsetiteljski žar decenijama gradio mostove koji su povezivali srpsku kulturu i pravoslavlje sa kulturama drugih naroda i veroispovesti.
„Njegov i danas u poznim godinama životni optimizam i spremnost da se susreće sa mladim ljudima, deli sa njima iskustva, pesmu, pa i probleme, primer je neverovatne istrajnosti duha prosvetiteljstva, koji smo kao narod u novije vreme upravo od Dositeja preuzeli“, zaključuje se u saopštenju žirija.
Žiri su činili: Vojislav Jelić (predsednik), Slavko Gordić, Marko Nedić, Dragan Simeunović i Mirko Vasiljević.
Nagradu dodeljuje Zadužbina „Dositej Obradović“ uz podršku Ministarstva kulture i informisanja, a sastoji se od povelje i novčanog iznosa.
Dobitniku Narodna banka Srbije daruje plaketu sa likom Dositeja Obradovića. Nagrada će biti uručena na posebnoj svečanosti.
Dimitrije Stefanović rođen je u Pančevu 25. novembra 1929. godine. Diplomirao je na Filozofskom fakultetu u Beogradu, na Odseku za germanistiku (engleski i nemački jezik) 1955. godine, a na Muzičoj akademiji u Beogradu na Odseku za istoriju muzike 1956. godine. Magistrirao je i doktorirao je na Univerzitetu u Oksfordu. Tokom poslediplomskih studija radio je sa čuvenim muzikolozima-vizantolozima Egonom Velesom, Henri Tilijardom i Oliverom Strankom. Na Muzičkom fakultetu Univerziteta u Oksfordu držao je predavanja iz vizantijske i stare slovenske muzike. Dugo godina je naučni radnik i poznavalac pravoslavne crkvene muzike.
Kao predavač i učesnik mnogobrojnih međunarodnih naučnih skupova i kongresa gostovao je na mnogim univerzitetima u Evropi i Americi. Održao je i veliki broj predavanja o pravoslavnoj i posebno srpskoj crkvenoj muzici, stotine popularnih predavanja za raznorodnu publiku u zemlji i svetu: na dvadeset Jugoslovensko-nemačkih horskih nedelja (1971-1991), na sedamnaest Letnjih duhovnih akademija u manastiru Studenica, kao i na trideset Letnjih škola crkvenog pojanja „Korneliju u čast“.
U Muzikološkom institutu SANU prošao je kroz sve stepene naučnih zvanja, od asistenta do naučnog savetnika (1958-2000). Direktor Muzikološkog instituta SANU bio je pune dve decenije (1979-2000).
Za dopisnog člana Srpske akademije nauka i umetnosti izabran je 1976, a za redovnog 1985. godine. Dopisni član JAZU (od 1986), dopisni član SAZU (od 1987), sekretar Odeljenja za scenske umetnosti i muziku Matice srpske (1991-2004), potpredsednik Matice srpske od 2004, generalni sekretar SANU od 2007.
Svoj naučnoistraživački rad prvenstveno je usmerio na proučavanje pravoslavne crkvene muzike – vizantijske i stare slovenske. Posebnu pažnju posvetio je otkrivanju, transkribovanju, kritičkom vrednovanju i objavljivanju srednjovekovnih dokumenata. Kroz rezultate ovih istraživanja datum pismenog početka stare srpske muzike pomeren je na početak 15. veka. Muzikološka istraživanja je uvek vezivao za živu muzičku praksu, kako izvođenjem i javnim predstavljanjem otkrivenih napeva iz prošlosti, tako i snimanjem i proučavanjem još uvek žive srpske crkvene pojačke tradicije. Uz mnogobrojne studije (oko dve stotine tekstova) na srpskom, engleskom, nemačkom, francuskom i ruskom jeziku, priredio je tri knjige notnih zapisa tradicionalnog Karlovačkog pojanja Branka Cvejića, uredio je nekoliko zbornika radova sa međunarodnih naučnih skupova, recenzirao je niz muzikoloških monografija i zbornika.
Pored rada na proučavanju pravoslavne crkvene muzike, bavi se kontinuirano izvođenjem stare i novije crkvene muzike. Dirigovao je Pančevačkim srpskim crkvenim pevačkim društvom od 1950, povremeno horom Prvog beogradskog pevačkog društva i Bogoslovije Sveti Sava u Beogradu. Više godina bio je asistent dirigenta beogradskog Akademskog hora Branko Krsmanović sa kojim je gostovao u Kini 1957. Vodio je hor Beogradski madrigalisti. Od osnivanja (1969) do danas vodi Studijski hor Muzikološkog instituta SANU, sa kojim je gostovao u mnogobrojnim gradovima bivše Jugoslavije i u većini evropskih zemalja. Prvi put je izveo tek otkrivene zapise stare srpske muzike, do tada nepoznate vizantijske, bugarske, ruske, gregorijanske i glagoljaške crkvene napeve, i pravoslavnu horsku muziku 19. i 20. veka. Snimio je nekoliko gramofonskih ploča, kompakt-diskova i televizijskih emisija. Sa istim horom pojao je na velikom broju bogosluženja u pravoslavnim crkvama i manastirima u Srbiji i inostranstvu.
Predano je učestvovao u obnovi manastira Velika Remeta, gde je sa saradnicima pripremio izložbu „Stara srpska muzika i fruškogorski manastiri“. Iako van prosvetnih institucija, nebrojene sate posvetio je mlađim kolegama i studentima, spreman da pomogne i podstakne na učenje i istraživački rad. Nosilac je ordena Svetog Save prvog stepena (1990), odlikovanja ruskog i rumunskog patrijarha, više gramata i priznanja eparhijskih arhijereja, Krsta za zasluge sa lentom SR Nemačke (1991), zlatne značke Muzičke omladine Jugoslavije.
Izvor: 013info